Reageer
Boekos
Sabine Ticheloven
vertelde op 27 februari 2020
Hij denkt zeker wel 110 jaar te worden. Opvolging regelen is voor Ton Mikkers uit Boekel dan ook niet aan de orde, hij heerst liever alleen. Als de directeur van ‘Boekos Vleeswarenfabriek en exportslachterij NV’ in 2000 dan toch onverwachts op 58-jarige leeftijd overlijdt, zitten zijn kinderen met hun handen in het haar. Geen van de drie zoons is in staat en bereid het bedrijf met 375 man personeel te leiden. De verkoop aan aartsvijand Zwanenberg Food Groep loopt uit in een familiedrama.
Grootste werkgever van Boekel
Ton Mikkers is een bekend gezicht in Boekel. Niet alleen omdat hij de grootste werkgever is maar ook door zijn actieve rol in het dorpsleven. Zo zit hij in de gemeenteraad en is hij te vinden bij diverse lokale organisaties, van de heemkunde- tot de carnavalsvereniging. Als de familie Mikkers iets te vieren heeft staat de plaatselijke fanfare altijd bij ze op de stoep.
In 1967 vestigt de Boekelse Onderneming Slachtproducten (Boekos) zich in Boekel, kort na de overname van de ABR (Agrarische Bedrijven Rosmalen). De eerste jaren enkel als slagerij, maar onder de bezielende leiding van Ton Mikkers groeit het bedrijf al snel uit tot een middelgrote speler in de vleesindustrie. Met twee grote moderne fabrieken: een vleeswarenfabriek en een slachterij. De varkens komen uit Rosmalen waar Boekos nog steeds een fok- en mestbedrijf heeft.
Rondleiding bij de opening van Vleeswarenfabriek Boekos N.V. op 16 februari 1968. Bron: collectie BHIC, fotonummer BCB1650
Groei
Veel karkassen en grote stukken varkens vinden hun weg via de export naar Duitsland, Frankrijk en Italië. Iets meer dan de helft van de 6000 varkens die wekelijks op de slachtbank eindigen wordt in eigen huis verwerkt. Zo’n 30 specialiteiten variërend van hammen, gebraden en gerookte bacons tot worsten en fijnere speksoorten verkopen ze aan grossiers en groothandelaren. Bij de consument is Boekos dan nog nauwelijks bekend.
Uitbreiding na uitbreiding volgt en de nieuwe slachterijen beschikken over ultramoderne apparatuur, zoals een computergestuurd ‘varkenshalveringsapparaat’. Varkens kunnen zo steeds sneller geslacht worden, van 130 tot wel 330 varkens per uur. In slechts veertig minuten is het varken geslacht, gekeurd en gereed voor transport in de koelcellen. Toch gebeurt er nog wel het een en ander met de hand, ‘op de ambachtelijke manier’, om de kwaliteit te behouden. Hiervoor heeft Boekos een eigen, interne vakopleiding voor de werknemers.
Naar de consument
Vanaf de jaren tachtig richt Boekos zich steeds meer op de consument. Ze ontwikkelen nieuwe kant-en-klare vleesproducten (snacks zoals frikadellen, gehaktballen, braadworstjes en hamburgers) en het ‘productenpakket’. Een verpakking met daarin verschillende soorten vleesproducten. Zoals het succesvolle barbecuepakket (dat bij de introductie, ondanks de slechte zomer, toch een verkoophit is), de wegwerpgrillset (met vier barbecue worstjes) en de kip- en varkenssaté (geleverd met een zakje saus erbij). Voor de kinderen introduceren ze boterhamworsten met gezichten erop (‘Hans en Grietje’ en ‘Plop en Samsonworst’). Mede door de succesvolle verkoop van het productenpakket groeit het bedrijf sterk.
Stand van Boekos op een beurs in Keulen, jaren '80 (Bron: ‘Boekos in woord en beeld. Van worstfabriek tot hightech exportslagerij en vleesverwerkende industrie', Heemkundekring St. Achten op Boeckel)
Einde van het bedrijf
Is er in 1993 nog voldoende financiële armslag om Homburg uit Cuijk over te nemen, eind jaren 90 is het een ander verhaal. Boekos is inmiddels verlieslijdend en Ton Mikkers is naarstig op zoek naar een partner. Zijn onverwachte dood heeft als gevolg dat de erfgenamen het levenswerk van hun vader in 2001 verkopen aan hun concurrent, Zwanenberg Food Group uit Almelo. De overname gaat niet van een leien dakje, jarenlang is er juridisch getouwtrek. Het loopt uit in een familiedrama. Zoon Geert Mikkers schrijft er uiteindelijk een boek over: Valkuilen bij bedrijfsoverdracht.
In 2010 verplaatst Zwanenberg de productie naar Engeland en sluit de fabriek in Boekel haar poorten.