Sabine Ticheloven
vertelde op 5 maart 2020
Theo Albada Jelgersma sr. (1872-1946) start zijn groothandel in levensmiddelen aan de Boschstraat in Breda. Achterop zijn fiets brengt Theo levensmiddelen rond, zo begon hij! De economische crisis in de jaren dertig maakt het steeds moeilijker om zijn hoofd boven water te houden.
Végé supermarkt aan de Markt in Deurne (collectie BHIC, fotonummer 1220-000670)
Végé geeft geldzegels (bron: Wikimedia)
De Verkoop Gemeenschap
Theo beseft dat samenwerking tussen kruideniers een goede manier is om weerstand te bieden tegen de economische malaise. Daarom richt hij in 1938 de VéGé (Verkoop Gemeenschap) op. Een slimme zet, zo zijn hij en de aangesloten bedrijven beter bestand tegen barre economische tijden.
De VéGé is een samenwerkingsorganisatie waarbij zelfstandige kruideniers en groothandelaren zich vrijwillig kunnen aansluiten. Een win-winsituatie voor beide partijen: de grossiers zijn verzekerd van afname van hun producten, de kruideniers kopen samen goedkoper producten in. De afkorting VéGé wordt daarom ook weleens uitgelegd als ‘vele enkelingen, grote eenheden’.
VéGé kruidenierswinkel annex bakkerij Huub van Sprang in Haaren (collectie BHIC)
Vrijwillige filiaalorganisatie
Deze samenwerking, die in vakjargon ‘vrijwillige filiaalorganisatie’ wordt genoemd, levert nog meer voordelen op. Omdat de aangesloten kruideniers dezelfde winkelformule gebruiken (herkenbaar aan de blauw en gele kleur) en op dezelfde manier reclame maken besparen ze op kosten, terwijl ze wel hun zelfstandigheid behouden. Ze presenteren zich onder één naam en voeren ook eigen merkartikelen (VéGé huismerk).
Végé neonreclame (bron: Wikimedia; CC BY-SA 4.0 licentie)
Groei en verkoop
De oprichting van deze Verkoop Gemeenschap komt op het juiste moment. Er is onder de zelfstandige kruideniers een grote behoefte aan samenwerking. Een jaar na de oprichting zijn er dan ook al 2.400 kruideniers aangesloten. Hoewel de VéGé zich in de beginjaren vooral richt op kruidenierszaken in Brabant en Limburg, wordt in 1956 ook de Europese VéGé Unie opgericht.
Ben (1905-1977), de oudste zoon van Theo sr., komt ook in de zaak bij zijn vader. Ben is niet het type visionair en planner, maar een echte handelaar. Ondanks dat Ben slechts één arm heeft, als gevolg van een auto-ongeluk, is hij een vechter met een enorme geldingsdrang.
Ook zoon Piet (1907-1963) komt in de zaak. Hij wordt de grote kracht in het bedrijf en heeft de visie die nodig is om het bedrijf verder uit te bouwen. Hij komt met de plannen voor een nieuwbouw aan de Crogtdijk in Breda, die in 1958 door prins Bernhard wordt geopend.
Samen met De Spar, de Centra en de ViVo is de VéGé een van de vier grote vrijwillige filiaalbedrijven die Nederland gekend heeft. Op het hoogtepunt waren er in Europa bijna 35.000 winkeliers aangesloten bij VéGé. Om klanten te binden brengen ze, naast spaarzegels, vanaf 1949 ook een VéGé krant uit. In deze ‘Krant voor de klant’ staat natuurlijk reclame, maar ook laagdrempelige algemene artikelen over de nieuwste snufjes op het gebied van levensmiddelen. Vast item is ‘het hoekje van het koekje’.
De zoon van Piet, Theo jr. (1935-2007), komt na diverse stages in binnen- en buitenland ook in de zaak en na de dood van zijn vader in 1963 volgt hij zijn vader op. Hij wordt dan samen met zijn oom Ben mededirecteur. De zoon van Ben, Eric, breekt zijn studie Economie af en komt ook in de zaak. Hij neemt de aandelen van zijn vader Ben over. Na 4 jaar co-directeurschap met Theo jr., koopt hij zijn neef Theo uit.
Eric is nu de enige directeur en met de vechtersmentaliteit van zijn vader Ben en de visie van zijn oom Piet bouwt hij het bedrijf uit. Hij koopt de ene na de andere inkooporganisatie. Eric wil groot worden. In 1980 koopt hij UniGro (Unie van Grossiers), waar de VéGé dan in opgaat. In 1996 wordt de fusie aangekondigd met de supermarktketen De Boer en in 1998 wordt daar nog de grote Vendex Food Groep (Edah en de Basismarkt) aan toegevoegd. Het bedrijf gaat vervolgens verder als Laurus. Eric blijft grootaandeelhouder met een belang van meer dan 30% maar draagt feitelijk sinds 1996 geen bestuursverantwoordelijkheid meer.
Mede door alle overnames is Eric rijk geworden en verwierf hij een plek in de Quote 500, de lijst met de 500 rijkste Nederlanders. Hij overlijdt in Zwitserland op 21 juni 2018.
De VéGé group bestaat nog steeds als merknaam; onder andere in Italië, waar het bedrijf Guppo VéGé zeer trots zijn ontstaansgeschiedenis vermeld op hun webpagina’s:
“La storia di Gruppo VéGé, dall’olandese Verkoop Gemeenshap (Vendere Insieme), inizia in una cittadina dei Paesi Bassi chiamata Breda, quando nel 1925, il visionario imprenditore Theo Albada Jeigersma decide di aprire il primo negozio dedicato a prodotti grocery. L’esperienza italiana di Gruppo VéGé nasce il 20 maggio del 1959” Bron: Storia del gruppo | Gruppo VéGé (gruppovege.it)
Deze tekst is aangepast en gecorrigeerd met hulp van van de familie Albada Jelgersma op 2 juni 2021. Redactie
Reacties
Volgens mij was de oprichter van VÉGÉ Ben Albeda Jelgersma, had een arm, zijn zoon opvolger was Eric en daarna kwam Theo. (Weet niet of dat een zoon van Eric was.
Met vriendelijke groet Maria
Bedankt voor je reactie Maria en voor het doorgeven van de namen van de oprichter en diens opvolgers. Ken je deze namen zo goed omdat je misschien bij dit bedrijf hebt gewerkt?
@ Maria Brouwers. Voor zover mij blijkt zat er voor Ben ook een Theo. En die stond aan de wieg van VéGé.
Volgens mij was deze Theo geen zoon
Van Eric. Eric was getrouwd met Marie
Louise Duyndam en ze hadden volgens mij
Drie kinderen. Twee zonen (geen Theo
Volgens mij) en een dochter Valerie die
Ook nog ontvoerd is geweest !
Nog iets. Eric Albada Jelgersma was
Voor mij en volgens mij een fantastische
Man, zakenman en mens ! Iedereen kent
Albert Heijn maar volgens mij was
Eric de Grootste in de Grutterswereld.
Frits van Eerd is een waardig opvolger.
Bedankt voor je beide reacties, Dicky! Wat mooi om te horen dat je goede herinneringen hebt aan Eric. Ik ga je opmerkingen doorgeven aan één van mijn collega's, die er binnenkort naar gaat kijken.
Wat heftig trouwens dat dochter Valerie ontvoerd is geweest! Weet je misschien wanneer dit zich heeft afgespeeld en hoe het is afgelopen?
Nogmaals dank voor je reactie, Dicky. Het klopt: er zit nog een generatie tussen: Ben en Peter. Voor zover ik het nu heb kunnen reconstrueren is Eric de zoon van Ben Albada Jelgersma, die in het bedrijf is gekomen na het overlijden van zijn oom Peter in 1963. De tekst hierboven is aangepast.
De ontvoering van dochter Valérie heeft in 1987 plaatsgevonden. Eigenlijk was de kidnapping van Eric zelf gepland. Valérie is volgens de bronnen vrijgekomen zonder dat er losgeld is betaald. Ze werd vastgehouden in Etten-Leur.
hmmm.... er staan nogal wat fouten in het artikel. teveel om hier allemaal op te sommen. Als je de feiten wil weten, neem gerust contact op.
Beste Paul, Ben benieuwd Met wat U
Bedoelde aangaande een aantal fouten
In het stukje ? Welk stukje ?
Bel mij ! Ik Wil graag Met U praten.
Dicky Riel
@ Dicky Riel. Om misbruik te voorkomen worden contactgegevens uit de reacties verwijderd. We gaan je verzoek om contact achter de schermen doorgeven aan Paul Albada Jelgersma
@ Paul Albada Jelgersma. Natuurlijk willen we graag horen wat er verbeterd kan worden. We zullen contact met je opnemen.
Inmiddels zijn we met familie-leden de tekst aan het aanpassen op de onjuistheden. Wordt vervolgd...
Bedankt alvast daarvoor, Paul. We wachten af wat jullie verbeteringen opleveren.
Dank aan allen, nogmaals voor de op- en aanmerkingen. We hebben het verhaal hierboven aangepast.
Fijn dat het nu aangepast is!!
Ik heb een verzilverde baby rammelaar met aan de ene kant roodkapje met de wolf en aan de andere kant VÉGÉ voedt u goed, hoe oud zou deze zijn?????
Beste Fenna, zeker weet ik dat ook niet. Op Marktplaats kom ik zo'n rammelaar tegen, die als 'jaren '50' is gedateerd. En ook een lepeltje van hetzelfde sprookje, maar dat heeft ook iets met De Efteling te maken. Daar is het sprookje Roodkapje en de wolf in het sprookjesbos in 1953 geopend (bron: Eftepedia). Mogelijk kan de rammelaar dus ook rond die tijd worden gedateerd
Heb van juli 1962 tot mei 1963 bij de VeGe in Hoorn als chauffeur gewerkt.Bij Jagers Handels onderneming.Mooie tijd gehad ,ondanks de toen heersende strenge winter waardoor alles wat vloeibaar was bevroor.o.a. de Abro afwasmiddel..Groet Jelle
Leuk dat je jouw ervaringen hier deelt, Jelle! De kou moet je werk heel lastig hebben gemaakt... Moest je ook helpen met het ontdooien van de bevroren producten, of was het alleen aan jou om de producten te leveren?
Vader, broers en schoonzuster werkten er. Ik ben nog steeds bevriend met ex-chauffeurs en herinner me meneer Ben in zijn prachtige cabriolet-Benz met zijn ene arm.
Wat leuk dat veel familieleden hier gewerkt hebben, Tiest. Hartelijk dank voor je reactie. Weet je misschien ook hoe zij hun tijd bij VéGé hebben ervaren?
Goedemorgen, ik ben een groep VéGé kruidenierswinkel op Facebook gestart. Mag ik een aantal foto's van deze site daarvoor gebruiken?
Met vriendelijke groet, Anneke Verduijn
Beste Anneke, wat leuk dat je een FB groep gestart bent over VéGé. De foto's op deze website komen deels uit onze eigen collectie. Als je bij zo'n foto doorklikt op de link, zie je meteen of de foto's te downloaden zijn of niet. Mocht je ze niet kunnen downloaden, neem dan vooral contact op met ons (info@bhic.nl). We kijken dan graag wat we voor je kunnen doen. Mochten de foto's niet uit onze eigen collectie komen, dan staat er een bron bij de foto waaruit deze afkomstig is. Je kunt dan met die betreffende instelling contact opnemen. Veel succes.
Ik heb een groepsfoto gevonden van de mensen die op het kantoor werkten van de Firma Th. Albada Jelgersma - de voorloper van de VeGe - inmiddels hebben we een aantal mensen kunnen identificeren. Op die foto staat ook een meneer van kleur met een net pak aan, hoge hoed en slobkousen. zou iemand weten wie dat was? we praten over een oude foto van voor de 2e wereldoorlog en dat maakt het bijzonder denk ik.
Dank voor je reactie Paul, is het een idee om de foto aan ons op te sturen? (forumbeheer@bhic.nl). We kijken dan graag of de foto bij jouw reactie te plaatsen is of dat we het op een andere manier kunnen plaatsen.